W sanskrycie, czyli literackim języku starożytnych i średniowiecznych Indii, kokos oznacza drzewo, które zaspokaja wszystkie potrzeby życia, natomiast w języku malajskim oznacza drzewo o tysiącu zastosowań. To pokazuje jak silną pozycję w życiu i kulturze ludzi zajmuje ta wyjątkowa roślina.
Kokos właściwy to jedyny gatunek z monotypowego rodzaju kokos. Należy do rodziny arekowatych. Palmy kokosowe pochodzą równocześnie z dwóch zakątków świata – z południowo-wschodniej Azji oraz północno-zachodniej Ameryki Południowej. Palmy kokosowe to rośliny okrytonasienne. Osiągają wysokość nawet 30 metrów. Mają bardzo duże liście o pierzastym kształcie i długości 3-4 metrów. Owoc palmy, czyli kokos to jednonasienny pestkowiec powstały z trzech zrośniętych owocolistków. Owoc składa się z dwóch warstw – miękkiej warstwy włókien i zdrewniałej pestki. Pestka wewnątrz posiada warstwę bielma, z które po wysuszeniu powstaje kopra a z niej wiórki kokosowe.
Kopra jest wysokokaloryczna – zawiera aż 70 procent tłuszczu, około 14 procent cukrów i tylko 7 procent białka. Oprócz bielma, orzech kokosowy wypełniony jest płynem nazywanym mlekiem kokosowym. Pojedynczy owoc może ważyć na wet 2 i pół kilograma. Co ciekawe, owoc unosi się na powierzchni wody, więc może być przenoszony na duże odległości przez fale morskie.
Budowa kokosa wyjaśnia dlaczego jest on tak istotnym drzewem dla mieszkańców południowej Azji oraz północnych krańców Ameryki Południowej. W krajach, gdzie panuje bieda, wszystkie surowce są skrzętnie wykorzystywane. Każdy element palmy kokosowej do czegoś się przydaje. W Polsce najbardziej znaną częścią są wiórki kokosowe. W krajach egzotycznych koprę jada się i na surowo, i po ugotowaniu. Używa się jej także w przemyśle kosmetycznym jako środek rozjaśniający i wygładzający skórę.
Mleko kokosowe pije się jako napój orzeźwiający. Zawiera on dużo elektrolitów, więc sprzyja wysiłkowi fizycznemu. Ma także zastosowanie lecznicze w przypadku problemów żołądkowych, biegunki, wymiotów. Bardziej ekstremalnym zastosowaniem mleczka kokosowego w medycynie jest jego podawanie dożylne w przypadku braku innego płyny uzupełniającego osocze krwi. Woda w kokosie jest sterylna do momentu otwarcia. W sektorze gastronomicznym mleczko można spotkać także pod postacią oleju kokosowego lub likieru kokosowego. Natomiast wino palmowe robi się z naciętych kwiatostanów.
Włókniste wytłoki pozostałe po przerobieniu surowca podaje się zwierzętom jako paszę. Z włókien kokosa produkuje się nawet pędzle. Szczotki, maty. Liście służą na przykład do przykrywania dachu, drewno do budowy mebli. Bardzo szerokie zastosowanie znalazły łupiny po orzechach. Wyrabia się z nich instrumenty, poleruje podłogi, używa jako opał.
Komentarze
Prześlij komentarz